Iedereen maakt ontregelende ervaringen mee, die je uit balans kunnen brengen. Denk aan situaties die onveilig zijn, in de vorm van verbaal of huiselijk geweld. Of aan het verlies van een partner of familielid. Of aan keuzes die je verscheuren, omdat je bv. meegaat in verwachtingen die je niet wilt en kunt waarmaken.
Om deze ervaringen van dreiging, verlies of verdeeldheid te leren hanteren en te helen, zijn emoties bij uitstek krachtige helpers. Ze leiden tot ontspanning en heling. Ze helpen je de balans te hervinden. Mits je er ruimte aan weet te geven.
Jarenlang ben ik bijvoorbeeld gevlucht voor mijn angst, letterlijk. Ik probeerde haar weg te duwen. Of op zijn minst te verdoven, met veel wijn. Jammer. Dat mislukte ten lange leste. Ik kreeg hyperventilatie, angsten en zat overspannen thuis.
Een emotie wil vroeg of laat ruimte, om naar buiten te kunnen bewegen. Als je dat niet doet, dan ontstaat spanning. En als je die verdooft met medicatie of andere spul, gaat ze over in pijn. En als dat nog niet genoeg is, kun je (ernstige) klachten krijgen en ziek worden.
Welke manier helpt me dan wel verder?
Bij een ervaring van dreiging, omdat er bijvoorbeeld onvoldoende veiligheid is in je jeugd, gaan kinderen op zoek naar hechting. Zij passen hun gedrag aan en verdringen hun emoties. Jonge kinderen krijgen daarom vaak buikpijn. Als ze ouder worden gaan ze pleasen, presteren of bovenmatige zelfkritiek tonen. Dit doen ze in de hoop op beloning: er bij te horen en gezien te worden - en zo een gevoel van veiligheid te ervaren.
Dit overlevingsgedrag brengt een overmatige gerichtheid op anderen met zich mee. Dat leidt tot afhankelijkheid en zelfverlies. Na verloop van jaren geeft het lijf signalen van de disbalans: in de vorm van chronische spanning, pijn en zelfs ziekte. Een gespannen lichaam is immers minder goed in staat om te helen.
Beter is het om te beseffen dat een emotie je juist wil helpen. Bij een ervaring van emotionele dreiging mag je met de aandacht naar binnen gaan. Als je de angst kunt toelaten, en door je heen laat golven, ontstaat ontspanning. De angst is een signaal dat je je grenzen beter mag bewaken door bv. nieuwe afspraken te maken met anderen, zodat je meer veiligheid ervaart.
Bij een ervaring van verlies - van een relatie, een geliefde of werk - gaat verdriet je ondersteunen. Verdriet gaat ten diepste niet over het verlies van de ander, maar over jezelf! Deze emotie helpt je om de hechting met jezelf te versterken, want verdriet brengt je thuis en bevordert de aanvaarding van gemis.
Ervaar je verdeeldheid omdat je ‘ja’ tegen iets of iemand terwijl je ‘nee’ bedoelt? Heb je anderen voorbij je grenzen toegelaten, terwijl je dat niet wilt? Dan komt boosheid je helpen. Boosheid nodigt je uit om na te gaan of en hoe jij je ruimte, integriteit of eigenheid hebt verwaarloosd. Deze emotie versterkt de trouw met en aan jezelf. Je mag opnieuw kijken naar je keuzes en je begrenzing beter verzorgen.
Hoe vaker je ruimte geeft aan deze emoties, zonder dat je je er mee vereenzelvigt, hoe zuiverder je met jezelf leert omgaan. Het gevolg is dat je ook een heldere omgang met anderen ontwikkelt. Dat bevordert de ontspanning en verbinding, niet alleen met jezelf maar ook met anderen.